Dag van de Arbeit und Freiheit im Berlin

Beste allen,

Vorig jaar hebben we beloofd om een ieder weer lastig te vallen en wel deze keer met camperverhalen, deze keer vanuit Duitsland en je zou misschien zeggen wat moet je daar nou !!!

Welnu, we zijn op weg gegaan naar Berlijn onderweg gestopt om Duitse asperges, ham en preiselbeerenpaté te kopen, een extra dag gepakt in het Teutoberger Wald en door naar de Campsite in Berlijn nabij vliegveld Tegel en rivier de Spree waar op zondagochtend hardtrainende roeisters in skiff en viervrouws roeiboot voorbij kwamen.

Wellicht zat hier al een Olympische kandidaat-kampioen bij gezien het fanatisme dat op de vroege zondagochtend tentoon werd gespreid, we zullen het nooit weten .. ook wel eens leuk om het niet te weten en bij een overwinning voor Duitsland (let wel; alleen bij roeien) te denken “Heéé, die heb ik misschien wel gezien Im Berlin” of misschien hebben ze ook wel rommelsoftware in de roeiboot zitten (de fabriek van VW zit hier niet zover vandaan) of zijn de dames misschien getuned en heten ze allemaal Anna Bola???

Deutschland is laatste tijd ook niet meer zo gründlich zullen we maar zeggen.

Vandaag 1 mei 2016 is het dag van de arbeid en dat wordt in Berlijn gevierd. Van tevoren even wat zaken vergeleken en we zijn samen met Harley opgetogen naar Kreuzveld, wellicht is het nummer van het Kleine Orkest met (Haagse) Harry Jekkâhs je bekend met de titel “over de muur” waarbij het heeft over de armoede van de Turken in Kreuzveld te weten “Zoveel Turken in Kreuzveld, die amper kunnen bestaan”.

Inmiddels zal het de derde generatie zijn en zoals het Turken betaamd zijn dit doorgaans hardwerkende ondernemers en dat zien we vandaag in Berlijn ook terug, ze hebben ondanks alles het hoofd boven water weten te houden en dat heeft zich vertaald in veel restaurants, uitgaansgelegenheden en supermarkten.

Overal kom je om te beginnen mensen met (alcoholische) drank tegen in het openbaar (vervoer), er zijn diverse podia met artiesten, iedereen zit in het park, of ligt in het gras, loopt heen en weer over Oranienstrasse, drinkt een biertje, eet wat, luistert muziek en maakt selfies.

Wel is er zichtbaar veel politie op de been vanwege aanslagen omdat het toch om een groot evenementen de geschiedenis leert dat het hier op 1 mei nogal eens uit de hand kan lopen.

De sfeer laat zich het beste omschrijven als Koningsdag in Amsterdam met een vleugje vrijgevochten Parkpop uit de hofstad en een overdaad aan Turkse ondernemers. Kortom; het laat zich niet beter omschrijven.

Gisteren hebben we voordat we in Berlijn aankwamen hebben we eerst nog een bezoek gebracht aan Sachsenhausen, het eerste georganiseerde concentratiekamp die in 1936 al werd geopend waarna de pogroms tegen de joden werden ondernomen waarbij de Kristalnacht een van de beruchtste wapenfeiten is.

Sachsenhausen was tijdens de Tweede Wereldoorlog een concentratie-kamp in nazi-Duitsland. Het kamp lag 35 kilometer van Berlijn en werd in 1936 gebouwd door gevangenen. Het kamp lag in de wijk Sandhausen (tegenwoordig Sachsenhausen, net als het kamp zelf) in de stad Oranienburg.

In Sachsenhausen hebben van 1939 tot 1945 ongeveer 200.000 mensen gevangengezeten, over de periode van 1936 tot 1939 zijn geen betrouwbare cijfers beschikbaar. Volgens de 'officiële' cijfers zijn er ca. 30.000 tot 50.000 mensen omgekomen.

Onder de gevangenen waren politieke tegenstanders van Adolf Hitler, krijgsgevangenen, zogenoemde asocialen, onder wie de Duitsers onder meer Roma schaarden. Verder Joden, homoseksuelen en Jehova's getuigen. Velen kwamen om het leven door ziekte, uithongering, uitputting, marteling en executie.

Wanneer je over het immens grote terrein loopt dat ommuurd is en voorzien van 7 wachttorens die destijds waren uitgerust met machinegeweren zodat mensen systematisch kon worden “geruimd”.

Daarnaast werden hier ook de medische expirimenten gedaan met als 1e SS arts Dr. Ludwig Erhrsam (bijnaam Doctor Cruel), er zijn berichten bekend dat hij met drie “collega artsen” een wedstrijdje castratie en sterilisatie hield en wie het 1e klaar was had gewonnen. Bizar om in zo’n operatieruimte te staan en je probeert jezelf in te beelden wat daar allemaal aan leed is geleden.

Dit gevoel bekruipt je ook sterk bij het bezoek aan de Joodse barakken en de gevangenis met aan het einde drie wurgpalen. Wurgpalen werden door de Spanjaarden ook al in de 17 en 18 e eeuw gebruikt om Inca’s om te brengen en is een middeleeuws instrument, hetgeen inzicht geeft in de barbaarse en achterhaalde methoden om mensen te kleineren, te vernederen, onnodig pijn te doen en tenslotte barbaars om te brengen.

Na de nazi-invasie in de Sovjet-Unie werden duizenden Sovjetsoldaten als krijgsgevangene naar Sachsenhausen gebracht, van wie de meesten omkwamen. Vanaf augustus 1941 werden circa 18.000 Russische krijgsgevangenen doodgeschoten. Op hen werd de in Sachsenhausen ontwikkelde nekschotmachine uitgeprobeerd, die later in Station Z kwam te staan.

In 1942 werd Station Z aangelegd, een installatie voor vernietiging van gevangenen. Op 29 mei van dat jaar werden nazikopstukken uitgenodigd voor de opening van Station Z. Als demonstratie van de efficiëntie van de installatie werden 96 Joden doodgeschoten. In maart 1943 werd Station Z uitgebreid met een gaskamer, die tot het einde van de oorlog dienst zou doen. Het aantal doden door vergassing is niet bekend, omdat de transporten voor de gaskamer niet werden geadministreerd.

Bij later onderzoek werden grote as-akkers ontdekt. Op basis van ooggetuigenverklaringen zijn in de omgeving wegen gevonden die grotendeels waren aangelegd met een grote hoeveelheid menselijke as; dit duidt op grote aantallen slachtoffers.

Op 28 april 1945 werden de nog nauwelijks levende gevangenen bevrijd door de geallieerden en russen. Wanneer je nu vandaag de dag van arbeid in Berlijn anno 2016 koppelt aan de stuk geschiedschrijving is er vanaf 1936 waar “Arbeit Macht Frei” de slogan was veel veranderd en is de slogan “Arbeit Macht Freiheit” van nu veel beter en neemt de regering Merkel ook haar verantwoordelijkheid in de vluchtelingencrisis.

Op 4 mei herdenken wij dit jaar niet alleen de Nederlandse slachtoffers maar ook in het bijzonder de slachtoffers van Sachsenhausen. Geen tijdslimiet is groot genoeg om dit uit te drukken maar laten we allen symbolisch een minuut extra nemen, de foto’s zullen naar alle waarschijnlijkheid voor zich spreken.

Met deze serieuze noot nemen we voor dit 1e verslag afscheid en gaan we morgen op zoek naar andere zaken waarover in de loop van de week meer. Wij wensen u allen een gedenkwaardige 4 mei en vier op 5 mei de vrijheid met een biertje liggend in het gras luisterend naar muziek of op een geheel eigen wijze want dat is ook vrijheid en dat is een groot goed !!!

Groeten uit Berlijn van Netty, Harley en Dick.